Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'àpi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quàsi la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'àpi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753
Triangle(-manjadis)
Cyperus esculentus
Cyperaceae
Nom en français : Souchet comestible.
Descripcioun :Lou triangle-manjadis trachis dins li limas de ribiero o li culturo. Pèr l'ouro n'i'a pas gaire au nostre, soulamen un pau au couchant. Se recounèis à sis enflourejado jauno daurado e subretout à si cabosso o tubercule. Douno un pau d'èr à Cyperus rotundus que fai de cabosso negro. La varieta presentado eici, Leptostachyus, èi naturalisado (óurigino Americo de l'uba).
Usanço :Coume lou dis soun noum es uno planto manjadisso. En Espagno s'adoubo emé lou tubercule l'horchata de chufa, valènt-à-dire l'ourjado de triangle. Se fai tambèn un òli de qualita, richo en vitamino E e bon pèr la pèu.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cyperus
Famiho : Cyperaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 5 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 200 m
Aparado : Noun
Avoust à desèmbre
Liò : Limas
- Culturo
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Pansubretroupicalo
Ref. sc. : Cyperus esculentus L., 1753